Çağın Vebası : Stres

Vücudun bedensel ve ruhsal sınırlarının zorlanması sonucu ortaya çıkan gerginlik haline ‘stres’ adı verilir.

Vücudun bedensel ve ruhsal sınırlarının zorlanması sonucu ortaya çıkan gerginlik haline ‘stres’ adı verilir. Stres her zaman olumsuz içerikte dile gelmektedir; oysa ki belirli düzeyde stres büyüme ve olgunlaşma yaratır. Stresi olumlu veya olumsuz boyuta yerleştirme kişinin olayı algılama şekline göre farklılaşmaktadır. Stres her yaşta, her yaşam koşuluna sahip bireyin yaşadığı bir süreçtir. Ancak bazı insanlar stresi yönetebilirken bazıları daha yoğun ve uzun süreli yaşayarak yönetemezler. Stresi yönetebilme doğuştan gelen bir beceri değil öğrenilebilen bir süreçtir. Stresi yönetmenizi kolaylaştırabilecek yöntemler şu şekilde örneklendirilebilir; v Olumsuz olaylara takılmaktan vazgeçip, geçişten yaşanan olumlu olaylara odaklanmak sizi daha motive hissettirecektir. v Egzersiz yapmanız fiziksel olarak size rahatlama sağlayacaktır. v Davranışlarınızı tanır ve yaptığınız davranışların sorumluluğunu üstlenirseniz, stresörlerle baş etmeniz kolaylaşır. Sorumluluğu başka kişilere yüklenen olaylar sizde öfke yaratacak ve daha yoğun bir stres hissetmenize zemin hazırlayacaktır. v Güvenilen kişilerle kurulan sosyal destek size her koşulda iyi gelecek, anlaşıldığınızı hissetmek rahatlatacaktır. v Hobiler yaratıp, dışadönük olmak hayatın içinde olmanızı sağlayacaktır. v Meşgul olduğunuz işi zenginleştirmek sizi motive edecek ve başarma güdüsü yaratarak stresi yönetmenizi kolaylaştıracaktır.

Stresli hissettiğinizde kalbiniz daha fazla enerji üretmek için besinleri daha hızlı pompalar ve kalbiniz daha hızlı atar. Solunum hızınız artar ve kan damarlarınız genişler. Göz bebekleriniz büyür. Sindirim hızınız yavaşlar. Uzun süre bu durum devam ettiğinde stres vücudunuza zarar vermeye başlar.

Çocuklarda ise, anne- baba geçimsizliği, okul, sınav, rekabetçi arkadaş ve aile ortamı, kardeş kıskançlığı, dile getirilemeyen korku ve kaygılar, otoriter anne- baba yapısı stres yaratan başlıca sebepler arasında sayılabilir. Çocuk dünyası için yaşam olaylarını anlamlandırmak ve çözüm üretmek çok daha zordur. Bu nedenle erken yaşta karşılaşılan stresörlerle baş edemezler ve bu durum genellikle daha ileriki yaşlarda ruhsal bir problemle kendini gösterir. Bu süreçte ebeveynler;

v Mükemmeliyetçilikten vazgeçerek, herkesin hata yapabileceği mesajını model olarak çocuğa yansıtmalıdır. v Çocuğun duygularını sansürsüz ifade edebileceği, kendini güvende hissedebileceği ortam yaratmalıdır. Endişe, korku, kaygı stresi ifade etmeyi engellediği gibi hissedilen stres düzeyini de arttırır. v Çocuğa uygulanan ceza gibi olumsuz içerikteki yaptırımlar uygulamak çocuğun kendine ve ebeveynine olan güvenini sarsacaktır. Ceza sadece ilişkileri zedeler onun dışında çocuğa herhangi bir şey öğretmez. v Karşılaşılan küçük problemlerde çocuğu çözüm üretmek ve problemi çözmek adına cesaretlendirmek kendine güvenini arttıracak, daha büyük bir problem söz konusu olduğunda da çözebilmek adına kendini motive hissedecektir. Ancak her problemi çocuk yerine çözen anne- baba aslında farkına varmadan ‘sen çözemezsin o nedenle ben müdahale ediyorum.’ mesajını vermektedir.

Stres yaşam içerisinde kişinin tüm yaşamını etkisi altına almaya başlar ve stresi yönetebilme inancı azalır. Bu nedenle stresle baş edemediğinizi düşündüğünüzde lütfen geç kalmayın ve bir uzmandan destek alın.